MOJA UMIŁOWANA RELIGIA A RAYMOND FRANZ

PORÓWNANIE ZROZUMIENIA FRANZA ZE ŚJ

Pogląd Franza:

1) Słowa „powstrzymywać się od” (apechomai) nie mają charkteru wszechogarniającego, lecz ograniczony.
2) Prawo Mojżeszowe stanowi „kontekst”, a ono pokazuje, że odniesienie dotyczy tylko ludzi z narodów, którym zakazano spożywania krwi.

3) Cztery zakazy odnoszą się tylko do szczególnej sytuacji związanej z ludźmi narodów. 4) Cztery zakazy to tylko „zalecenia”, nie prawa obowiązujące wszystkich chrześcijan.

Pogląd ŚJ:

1) Ponieważ kontekst nie wspomina o niczym innym, słowa „powstrzymywać się od krwi” mają charakter wszechogarniający, a to oznacza, że chrześcijanom nie wolno przyjmować krwi do swego organizmu w jakiejkolwiek formie.

Opis Franza jak będzie traktował Pismo Święte (Kryzys sumienia, s. 274)
„Zmiana, która we mnie nastąpiła, wynikała z uzmysłowienia sobie, że patrzyłem na nią z sekciarskiej perspektywy – pułapki, o której myślałem, że nie wpadnę. Gdy się pozwala Biblii mówić samej za siebie, bez uprzedniego przepuszczania jej przez jakieś omylne ludzkie pośrednictwo rozumiane jako „kanał”, to stwierdzam, że staje się ona o wiele bardziej wyrazista. Byłem szczerze zdumiony tym, jak wiele nie dostrzegałem w jej treści”.

Opis Franza jak ŚJ traktują Pismo Święte

Nauki, które zanegował Franz:

1) Jehowa ma organizację z ciałem kierowniczym.
2) Nadzieja niebiańska nie jest otwarta dla wszystkich ludzi.
3) „Niewolnik wierny i roztropny” składa się z niewielu chrześcijan.
4) Że istnieją dwie nadzieje zbawienia: niebiańska i ziemska.
5) Liczba 144 000 jest liczbą dosłowną.
6) Dni ostatnie zaczęły się w 1914 roku.
7) Jezus został intronizowany jako król w 1914 roku.
8) Z Hebrajczyków 11:16 nie wynika, że Abraham, Izaak i Jakub będą żyć w ziemskim raju, lecz będą żyć w niebie.

Komentując te nauki, Franz pisze w książce Kryzys (s. 331):

„Ani jednej z powyższych nauk Towarzystwa nie da się oprzeć na żadnym wyraźnym, bezpośrednim stwierdzeniu z Pisma Świętego. Każda z nich wymaga zawiłych wyjaśnień, skomplikowanych kombinacji tekstów, a niekiedy próby ich bronienia sprowadzają się do mentalnej gimnastyki. A jednak są one używane do osądzania ludzi z chrześcijaństwa, jako kryterium decydyjące o tym, czy osoby, które poświęciły swoje życie na służbę Bogu, są odstępcami!”

Kiedy porównamy pogląd Franza (§ 4) i pogląd ŚJ (§ 1) i przeczytamy argumenty Franza i

argumenty ŚJ, to powstaje pytanie: Czy to ŚJ czy też Franz „pozwalają Biblii mówić samej za siebie”? I czy to ŚJ czy też Franz sięga do „zawiłych wyjaśnień (…), [które] sprowadzają się do mentalnej gimnastyki”?

Kiedy w 1961 roku zostałem Świadkiem, widziałem, jak ten program nauczania działa i stałem się jego częścią. Bez względu na to jak bardzo byłem wtedy zajęty swoim zadaniem, zawsze znajdowałem dużo czasu na głębokie studium Biblii. W pierwszej części Rozdziału 7 mojej książki Moja umiłowana religia a Ciało Kierownicze pokazuję, jak zachęcano wszystkich Świadków do dobrego studiowania Biblii. Pokazuję też, że było dostępnych kilka narzędzi i jak dzięki nim poznałem głębokie prawdy biblijne. Istota sprawy tkwi w

tym, że Franz zaniedbał swój duchowy fundament w ciągu wspomnianych 25 lat, wbrew polityce organizacji.

Chciałbym podać przykład ilustrujący niebezpieczeństwo zaniedbania własnego duchowego fundamentu. W zborze Majorstua w Oslo była pewna dziewczyna, uczennica liceum. Po pewnym czasie podeszła do mnie i powiedziała, że ma pewne problemy ze swoją wiarą. Zapytałem ją o powód, a ona odpowiedziała, że ma to związek z ewolucją organiczną, którą odrzuca literatura ŚJ, a jej nauczyciele przedstawili mocne powody, by wierzyć w ewolucję. W trakcie rozmowy okazało się, że jej rodzice bedący Świadkami nigdy z nią nie rozmawiali o ewolucji organicznej. Więc teraz, kiedy nagle skonfrontowała się z tym tematem i usłyszała kilka przekonujących argumentów na rzecz ewolucji, powiedziała, że była zszokowana i że zachwiała się jej wiara w stwarzanie. Gdyby jej rodzice omówili z nią temat ewolucji i pokazali jej, że istnieje

Wiceprezes Towarzystwa Fred Franz uchodził za czołowego biblistę organizacji. Wiele razy przychodziłem do jego biura z pytaniami. Ku mojemu zaskoczeniu często odsyłał mnie do komentarzy biblijnych, mówiąc: „Dlaczego nie widzisz tego, co mówi Adam Clarke lub co mówi Cooke?” Albo gdy sprawa dotyczyła głównie Pism Hebrajskich, zapytał: „Co mówią komentarze Soncino?” Nasza biblioteka w Betel zawierała mnóstwo regałów wypełnionych takimi komentarzami. Ale ponieważ opracowali je uczeni z innych wyznań, nie przywiązywałem do nich większej wagi i wraz z innymi osobami z działu czułem pewne wahanie, a nawet nieufność co do korzystania z nich. (…).

Jednak im bardziej szukałem informacji w tych komentarzach, tym głębsze wrażenie robiło na mnie mocne

przekonanie w boskie natchnienie Pisma Świętego, które zdecydowana większość z nich wyrażała. Jeszcze większe wrażenie wywarło na mnie to, że chociaż niektóre z nich zostały zredagowane dość wcześnie – bo w XVIII wieku – to jednak generalnie informacje te były wartościowe i dokładne. Nie potrafiłem oprzeć się pokusie porównania ich z naszymi publikacjami, które często po kilku latach stawały się „nieaktualne” i przestały się ukazywać. Nie chodziło o to, że uważałem te komentarze za bezbłędne, tylko o to, że zawierały przeważnie poprawne informacje, natomiast błędnych ujęć w moim odczuciu było niewiele. (…).

Zacząłem bardziej niż kiedykolwiek doceniać, jak niezwykle ważną rolę w rozpoznawaniu znaczenia każdego fragmentu Pisma Świętego odgrywa kontekst. Wydaje się, że także rozumieli to inni członkowie grupy systematycznie pracujący nad projektem Aid to Bible Understanding (Pomoc do zrozumienia Biblii). Zdaliśmy też sobie sprawę z potrzeby, aby Biblia definiowała terminy w niej występujące, zamiast po prostu przyjąć jakiś wcześniej wyznawany pogląd lub pozwolić na to, aby decydowały o tym definicje zamieszczane w angielskich słownikach. Zaczęliśmy w większym stopniu korzystać z hebrajskich i greckich leksykonów dostępnych w bibliotece Betel oraz konkordancji opartych na oryginalnych słowach, a nie na słownictwie z angielskich przekładów. To była prawdziwa szkoła, ale jednocześnie upokarzające doświadczenie, bozrozumieliśmy, że nasze zrozumienie Pisma Świętego jest dużo uboższe niż nam się wydawało i że nie byliśmy tak zaawansowanymi biblistami, jak sądziliśmy.

Franz podziwia autorów tych komentarzy. Nie wspomina o tym, że część komentarzy ma charakter nabożny (teologiczny), natomiast inne gramatyczny. W mojej bibliotece mam ok. 400 gramatycznych komentarzy do Biblii i zgadzam się z nim, że one nadal mają wartość, bo omawiają fragmenty Biblii w świetle znaczenia leksykalnego, gramatyki i składni. Franz doszedł do wniosku, że autorzy tych komentarzy byli dużo lepszymi uczonymi niż pisarze związani z Towarzystwem Strażnica. Ale to porównanie jest jak porównywanie jabłek i pomarańczy. Lingwistyczna wartość tych komentarzy jest ogromna. Ale w tych komentarzach nie można znaleźć żadnej z podstawowych doktryn nauczanych przez ŚJ, które omawiłem w Rozdziale 1 książki Moja umiłowana religia a Ciało Kierownicze jako prawdy biblijnej. Komentarze te nie mogą więc nauczyć czytelnika prawdy biblijnej, mogą jedynie dać analizy gramatyczne i syntaktyczne tekstu biblijnego.

Stopniowy rozwój nowych poglądów religijnych Franza

Jeszcze raz przytoczę następujące słowa Franza by posłużyły za punkt wyjścia:

Kiedy Paweł pisał swój 2 list do Tymoteusza, Chrześcijańskie Pisma Greckie nie były kompletne. Nie wiemy dokładnie, w co wierzyli Hymeneusz i Filetus. Był to jednak nowy pogląd na chrześcijańską nadzieję, a oni zaprzeczali, że w przyszłości nastąpi zmartwychwstanie. Oczywiste jest, że zrozumienie ewangelii Hymeneusza i Filetusa oraz innych istniejących ksiąg zostało „przepuszczone” przez ich nowe poglądy na temat zmartwychwstania. I teraz z ich powodu święte Pisma wydawały się im „bardziej wyraziste” i uzmysłowili sobie „jak wiele nie dostrzegali w ich treści”. Dzieje się tak dlatego, że wszystkie proroctwa dotyczące nowego systemu rzeczy musiałyby zostać na nowo zinterpretowane, podobnie jak w przypadku wielu innych natchnionych relacji.

W dwóch książkach Franza wątki są tak ułożone, aby wskazywały na stopniowy rozwój nowych poglądów na chrześcijańską nadzieję i chrześcijańskie wymagania w zakresie służenia Bogu. Był to pogląd

bliski poglądowi głównego nurtu wyznań chrześcijańskich. Przyjrzyjmy się niektórym z tych wątków. Jedną z pierwszych kwestii, która się pojawia, jest pozycja Jezusa jako „pośrednika” (1 Tymoteusza 2:5). Jak czytamy w książce Kryzys sumienia (s. 284), grupa misjonarzy w Mali zadała Franzowi następujące pytanie:

Argumentacja jest używana w nietypowy sposób, aby pozbawić osoby będące Świadkami Jehowy więzi z Bogiem, do której mają słuszne prawo. Dzieje się tak za sprawą nauki o dwuklasowości chrześcijan, przy czym jedna

klasa jest w zdecydowanie bardziej uprzywilejowanej relacji z Bogiem niż druga. Nauczanie ostatecznie służy wspieraniu struktury władzy obowiązującej w organizacji i tworzeniu poczucia obowiązkowej uległości ze strony członków. Jaka jest istota tego nauczania i jakimi formami argumentacji się je wspiera?

W swych książkach Franz nie mówi o przyszłym zmartwychwstaniu. Ale jego negowanie ziemskiej nadziei dla wielkiej liczby sług Bożych sugeruje, że nie wierzy w przyszłe ziemskie zmartwychwstanie życia i sądu. Możemy zatem wyciągnąć wniosek, że Franz „mówi, że nie ma przyszłego zmartwychwstania”, podobnie jak Hymeneusz i Filetus.

Franz twierdzi, że wszystko, co zawierają Chrześcijańskie Pisma Greckie, jest napisane z myślą o każdej osobie pragnącej służyć Bogu, na przykład o ochrzczeniu duchem świętym, nowym stworzeniu czy panowaniu z Jezusem Chrystusem w niebie. Jest zrozumiałe, że czytanie Pisma Świętego z takiej perspektywy da zupełnie inne ich zrozumienie w porównaniu z tymi, którzy wierzą, że w przyszłości nastanie nowe niebo i nowa ziemia. Co więcej, jego pogląd, że chrześcijanie muszą być całkowicie wolni od jakiejkolwiek organizacji i jakiegokolwiek prawa, był powodem, dla którego zaprzeczył istnieniu zakazu przyjmowania krwi do naszych organizmów, co wykazałem powyżej.

Z jego dwóch książek jasno wynika, że powodem nagłego uświadomienia sobie, że „w dużej mierze” to, czego bronił jako Świadek, było „mitem”, jest to, że rozwinął nową religię, więc oczywiście czytał i

interpretował Pisma w świetle tej nowej religii.

Skąd wziął te nowe myśli? Tego on nam nie mówi. Ale można je znaleźć w pewnych komentarzach zdradzających, że był pod ich wpływem. Tak więc logiczne jest, że jego czytanie Biblii oparte na poglądach tych komentarzy, zarówno pobożnych, jak i gramatycznych, mogło być punktem wyjścia dla jego nowej religii. Ponieważ nie znał oryginalnych języków Biblii i nie był przeszkolony w lingwistycznej analizie tekstów, nie potrafił „oddzielić owiec od kóz” w tych komentarzach. O tym, że był nowicjuszem, jeśli chodzi o studiowanie Biblii, świadczą jego słowa: „Zacząłem bardziej niż kiedykolwiek doceniać, jak niezwykle ważną rolę w rozpoznawaniu znaczenia każdego fragmentu Pisma Świętego odgrywa kontekst”. Znaczenie kontekstu było jedną z pierwszych rzeczy, których się nauczyłem, kiedy zacząłem studiować literaturę Strażnicy, a każdy badacz, który dogłębnie studiuje Biblię, dobrze wie o tym, że kontekst odgrywa ważną rolę.

CHRONOLOGIA BIBLIJNA

Kiedy zaczynamy obcować z Biblią, musimy pamiętać, że mamy dwa rodzaje materiału w tej księdze. Po pierwsze, mamy materiał, w którym wszystko, czego potrzebujemy do wyciągnięcia wniosków, znajduje się w różnych miejscach Biblii. W takim przypadku musimy zebrać cały ten materiał i dokonać jego syntezy. Po drugie, mamy materiał, w którym tylko połowa tego, czego potrzebujemy, znajduje się w Biblii, a drugą połowę musimy znaleźć sami — jej zastosowanie lub spełnienie w realnym świecie. Dotyczy to w szczególności proroctw mówiących o przyszłości.

Oczywiście drugi rodzaj materiału jest znacznie bardziej problematyczny niż ten pierwszy w aspekcie ustalenia jego prawidłowego rozumienia. Jezus Chrystus wypowiedział kilka proroctw dotyczących dni ostatnich i swego przyjścia w charakterze Sędziego. Przez wieki wiele osób próbowało zastosować te proroctwa do wydarzeń w swoich czasach. Wielu z nich było szczerymi poszukiwaczami prawdy. Ale byli w błędzie, bo te proroctwa mogły być zrozumiane tylko wtedy, gdy nastanie czas końca. Kiedy rozróżniamy te dwa rodzaje studiowanego materiału zaczynamy inteligentnie traktować tekst Biblii.

W swej książce Kryzys sumienia Franz poświęcił trzy rozdziały (po 100 stron) na przedstawienie błędów chronologicznych popełnionych przez Russela, Badaczy Pisma Świętego, Rutherforda, Knorra i jego administrację. Jest tam tak wiele cytatów i odnośników do zagadnień chronologicznych, że czytelnik może zatracić się w całym tym materiale. Najwyraźniej w tym wszystkim jego celem jest pokazanie znacznejliczby błędów chronologicznych popełnionych przez Badaczy Pisma Świętego i ŚJ. A to z kolei zdaje się wskazywać, że nie mogą stanowić ludu Bożego, jak twierdzą o sobie.

Chociaż cytaty i odnośniki w większości są poprawne, ale sposób prezentacji materiału jest nienaukowy i amatorski (unscholarly and amateurish) i nie są przestrzegane podstawowe zasady naukowe dotyczące omawiania materiału historycznego. Naukowe podejście do takiego materiału ma aspekt krytyczny. Kiedy sięga się do cytatów, badacze przedstawiają je w szerszym kontekście, pokazując tło historyczne dla tychże cytatów. Autorzy opracowań chronologicznych skrupulatnie badają źródła, z których czerpią informacje. Należy brać pod uwagę to, jak zareaguje opinia publiczna na prezentowany materiał, a także ducha czasów tych publikacji. Tego wszystkiego nie ma w książkach Franza.

Podstawa chronologicznego zainteresowania Russella i Badaczy Pisma Świętego

Na początku lat 70. XIX wieku wokół C. T. Russella zebrało się wiele osób z różnych religii, które wierzyły, że cała Biblia jest natchniona przez Boga, ale zdały sobie sprawę, że ich własna religia jest zła. Rozumieli, że człowiek nie może jedynie czytać Biblii i na własną rękę znaleźć prawdziwej religii. Dlatego zabierali się za jeden temat na raz, wyszukiwali wszystkie miejsca w Biblii, gdzie był poruszony dany temat, a następnie dokonywali syntezy tego wszystkiego. Po kilku latach odkryto podstawowe doktryny, których dzisiaj nauczają ŚJ.

Ta grupa skupiona wokół Russella pracowała z tym, co możemy nazwać obiektywną stroną Biblii — wszystko, co jest potrzebne do wyciągnięcia wniosków, jest rozproszone po całej Biblii. Ale jak wspomniałem na początku, Biblia ma też stronę subiektywną — gdzie tylko połowa potrzebnego materiału znajduje się w Biblii, a drugą połowę – jej spełnienie w realnym świecie – trzeba znaleźć we własnym zakresie. Obejmuje to informacje chronologiczne zawarte w Biblii.

Badacze Pisma Świętego rozumieli, że informacje chronologiczne w Biblii powinny być zrozumiane

Grupa skupiona wokół Russella wierzyła, że cała Biblia jest natchniona przez Boga. Więc nie wybierali tylko wyrażeń, które im się podobały, pomijając inne wyrażenia. Przeczytali słowa Pawła z Listu do Rzymian 15:4 i doszli do wniosku, że z upływem czasu słudzy Boży powinni zrozumieć wszystko, co jest zapisane w Piśmie Świętym.

Słowa Pawła o tym, że każde słowo w Biblii zostało napisane w celu ‘pouczenia’ sług Bożych, są na czasie. Jak donoszą wersety 9 i 10, przed „czasem końca” proroctwa Daniela nie mogły być zrozumiane. Każda próba, którą podejmowali poszukiwacze prawdy, aby je zrozumieć — bez względu na to, jak bardzo były one szczere — była daremnym trudem.

Na inną kwestię wyraźnie zwracają uwagę słowa Daniela. Chodzi o to, że Bóg miał mieć określony lud — „lud święty” — który miał się wyróżniać na tle wszystkich innych ludów. Okoliczność, że miała to być

zwarta grupa ludzi uwypuklają słowa wersetu 7, że ‘moc ludu świętego zostanie skruszona’ pod koniec okresu 3,5 czasów. W Księdze Daniela kilka razy wspomina się o świętych, m.in. w 7:27. W tym miejscu pragnę odnotować, że Ray Franz zaprzecza temu, że w owym czasie, czyli w dobie obecnej, Bóg ma wyjątkowy lud.

Badacze Pisma Świętego musieli jednak zadać sobie pytanie: Do jakiego okresu odnosi się 3,5 czasu? To nie wszystko. Wersety 11 i 12 mówią o 1290 dniach i 1335 dniach, które również muszą mieć związek z ludem Bożym. Do których okresów odnosiły się te liczby? Ważną rzeczą, o której Badacze Pisma Świętego dowiedzieli się ze wspomnianych wersetów, było to, że Biblia zawiera określone okresy, które jego słudzy powinni zrozumieć.

W ‘czasie końca’ miała nastać obfitość wiedzy. Hebrajskie słowo dā’at odnosi się do wiedzy i zrozumienia w sensie ogólnym, nie do „prawdziwej wiedzy”. Tak więc natura wiedzy, której miała nastać obfitość, nie jest określona. Co do Badaczy Pisma Świętego, obfita stała się ich znajomość doktryn biblijnych, a także ilość obliczeń chronologicznych.

Obfita stała się również wiedza naukowa. Pierwszy generator elektryczny został zbudowany przez Michaela Faradaya w 1831 roku, a elektryczność zrewolucjonizowała niemal każdy aspekt życia ludzi na całym świecie. Zaczęły pojawiać się różne wynalazki wykorzystujące elektryczność i inne źródła energii. Pierwszy samochód z napędem parowym został zbudowany w 1890 roku. Pierwsza transmisja radiowa miała miejsce w 1896 roku. A pierwsza lodówka pojawiła się w 1899 roku. Ludzie obecnie żyjący nie

wyobrażają sobie, jak wyglądało życie w drugiej połowie XIX wieku i doświadczenie rewolucji technicznej, która miała wtedy miejsce. Jednak Badacze Pisma Świętego przypatrywali się tym wszystkim nowym rzeczom, które się pojawiły, w świetle ich oczekiwania na 1000-letnie panowanie Jezusa Chrystusa, które miało nadejść wkrótce.

Ale jakie podejście mieli przyjąć Badacze Pisma Świętego, próbując zrozumieć chronologię Biblii? Co do doktryn biblijnych podejście było proste: szukali te wszystkie miejsca w Biblii, które odnosiły się do jednego określonego tematu, analizowali je, porównywali, a następnie wyciągali wnioski. Ale nie było to możliwe w stosunku do okresów wspomnianych w Biblii, bo inne wersety biblijne o nich nie wspominają. Jedyny sposób, który mógł pomóc im zrozumieć te okresy, polegał na dokładnym przyjrzeniu się obliczeniom, które już dokonali inni badacze. Tak zrobili. W efekcie odrzucili niektóre obliczenia i zaakceptowali inne. Ray Franz robi wielką kwestię z tego, że Russell i jego przyjaciele pierwotnie nie dokonali obliczeń okresów czasu, które akceptowali, na przykład jeśli chodzi o rok 1914 n.e. To pokazuje, że Franz nie rozumiał sytuacji Badaczy Pisma Świętego żyjących pod koniec XIX wieku — nie było innego sposobu, w jaki mogli to zrobić. Wskazuje to również na jego silną intencję oczerniania Badaczy Pisma Świętego i ŚJ.

W przeciwieństwie do Franza, trzeba stwierdzić, że Russell i Badacze Pisma Świętego byli ludźmi, którzy poszli właściwą drogą. Owszem, oni akceptowali pewne obliczenia dokonane przez innych, ale z czasem jedne po drugim odrzucali, aż w końcu pozostała tylko data – rok 1914 n.e. Jednym z powodów odrzucenia przez nich obliczeń był fakt, że Badacze Pisma Świętego nie byli świadomi następujących rzeczy: nie zaczął się jeszcze czas końca, a w myśli Księgi Daniela proroctwa, włącznie z proroczymi okresami, nie mogły być zrozumiane przed czasem końca.

Rok 1914

Pierwszy problem, jaki Franz przedstawia w kontekście roku 1914 jako początku czasu końca, polega na tym, że nie mógł on znaleźć żadnych dowodów na to, że Babilon Jerozolima została zburzona przez Nabuchodonozora w 607 r. p.n.e. W książce Kryzys sumienia na s. 30 napisał:

Charles Ploeger i ja udaliśmy się do Brown University w Providence, w stanie Rhode Island, aby przeprowadzić

wywiad z profesorem Abrahamem Sachsem, specjalistą w dziedzinie starożytnych tekstów klinowych, zwłaszcza zawierających dane astronomiczne. Chcieliśmy zobaczyć, czy uda nam się uzyskać jakiekolwiek informacje, które wskazywałyby na jakąkolwiek wadę lub słabość w zawartych w wielu tekstach danych astronomicznych, co wskazywałoby, że nasza data – rok 607 p.n.e. – była niepoprawna. W końcu stało się jasne, że gdyby rzeczywiście nasza data była prawidłowa, to starożytni skrybowie musieliby się dosłownie zmówić – nie mając żadnego racjonalnego motywu by tak zrobić – aby przeinaczyć fakty. Znowu, niczym prawnik stojący w obliczu dowodu, którego nie może obalić, starałem się zdyskredytować lub osłabić zaufanie do świadków z czasów starożytnych, którzy przedstawili taki dowód w postaci historycznych tekstów dotyczących imperium nowobabilońskiego. Przedstawione przeze mnie argumenty same w sobie były uczciwe, ale wiem, że ich intencją było utrzymanie daty, dla której nie ma historycznego potwierdzenia.

Jak wspomniałem wcześniej, nikt nie może po prostu usiąść i czytać Biblię i dzięki temu w pełni zrozumieć zamierzenie Boga, a także odkryć podstawowe doktryny prawdziwej religii. Wymieniłem 5 wymagań do

zrozumienia Biblii. Ponieważ nikt nie jest w stanie spełnić wszystkich tych wymagań, więc do zrozumienia Biblii niezbędny jest zespół ludzi. Tych 5 wymagań to:

Komentarz Franza dotyczący Sachsa i Jonssona podkreśla potrzebę spełnienia wymagań nr 1 i 4. Franz przyznaje, że nie miał doświadczenia w badaniach chronologicznych i że nie posiada żadnej znajomości greki ani wymienionych przeze mnie trzech języków semickich. Książka C. O. Jonssona, w której przedstawił swój chronologiczny wniosek, nosi tytuł Sluttade hedningernes tider 1914? (Czy czasy pogan skończyły się w 1914 roku?) i ukazała się w 1978 roku i w tym samym roku przeczytałem tę książkę.

W tamtym okresie nie miałem doświadczenia w badaniach chronologicznych i nie znałem jeszcze żadnego z języków semickich, aczkolwiek studiowałem grekę. Ta książka sprawiała wrażenie gruntownej, bo zawierała wiele materiałów historycznych z różnych źródeł. Zauważyłem jednak, że Jonsson nie miał żadnego doświadczenia w badaniach chronologicznych ani znajomości greki, ani żadnego z języków semickich. Jako badacz bez żadnego doświadczenia wykonał dobrą robotę. Ale „łańcuch jest tak silny, jak jego najsłabsze ogniwo” i nawet przy moim ograniczonym doświadczeniu w badaniach chronologicznych udało mi się wychwycić kilka słabych punktów w jego argumentacji. Oznacza to, że nie została zachwiana moja wiara w Biblię i zawarte w niej proroctwa, łącznie z przekonaniem, że Jezus został królem w 1914 roku i że w tym roku rozpoczęła się jego niewidzialna obecność. Ale nie dysponowałem żadnymi pozytywnymi dowodami na to, że Jerozolima została zburzona w roku 607 p.n.e.

Studiowałem grekę na Uniwersytecie w Oslo w latach 1975-1976, a 9 lat po opublikowaniu książki Jonssona zacząłem studiować języki semickie. W 1991 roku zdałem egzamin z języka akadyjskiego, w 1995 roku uzyskałem tytuł magistra w zakresie języków semickich. W 2004 roku otrzymałem stopień doktora z

języków i kultury semickiej. Od 1997 roku aż do przejścia na emeryturę z końcem 2010 roku uczyłem na Uniwersytecie w Oslo języka akadyjskiego, aramejskiego, etiopskiego, hebrajskiego, fenickiego, syryjskiego i ugaryckiego. Większość nauczycieli języka akadyjskiego nie potrafi czytać tabliczek astronomicznych zapisanych pismem klinowym. Znaki na tych tabliczkach można porównać do stosowania współczesnego systemu angielskich skrótów, a język astronomiczny reprezentuje pewną odrębną gałąź w obrębie języka akadyjskiego. Przeprowadziłem rozległe badania na astronomicznych tabliczkach i uczyłem moich uczniów zarówno zwykłego akadyjskiego, jak i astronomicznego akadyjskiego.

Mając uniwersyteckie wykształcenie i będąc wykładowcą uniwersyteckim spełniam trzy wymagania niezbędne do zrozumienia Biblii. Biegle znam grekę, hebrajski, aramejski i akadyjski, studiowałem językoznawstwo i semantykę, a także historię starożytną. W 2005 roku odwiedziłem Vorderasiatische Museum (Muzeum Bliskiego Wschodu) w Berlinie, gdzie zestawiłem tabliczkę astronomiczną VAT 4956 stanowiącą kręgosłup chronologii nowobabilońskiej. Zrobiłem elektroniczne zdjęcia wszystkich znaków klinowych na tabliczce, a później powiększyłem te znaki na swoim komputerze i przestudiowałem każdy znak. Dzięki temu odkryłem, że większość znaków na awersie można było zidentyfikować, ale wiele

znaków na rewersie było trudnych do zidentyfikowania, szczególnie znaki przedstawiające gwiazdy i konstelacje.

Jednak znaki mówiące o 14 pozycjach księżyca w 14 różnych dniach w ciągu jednego roku były łatwe do zidentyfikowania. Tabliczka mówi, że te pozycje wystąpiły w różnych dniach w 37 roku panowania Nabuchodonozora, a w mojej książce poświęconej problematyce chronologii, pokazuję, że jeśli chodzi o rok 568/67 p.n.e., to 7 z tych pozycji ma idealne dopasowanie, 5 z nich zupełnie nie pasuje, a 2 mają niedokładne dopasowanie. Tymczasem wszystkie te 14 pozycji ma idealne dopasowanie 20 lat wcześniej – w roku 588/87 p.n.e. Jeśli ten rok był 37 rokiem panowania Nabuchodonozora, to rokiem, w którym zburzył Jerozolimę, musiał być 607, a nie 587. Zapoznałem się też z danymi z ponad 10 000 tabliczek handlowych z Imperium Neobabilońskiego, a książka zawiera listę około 90 z nich, z datami pokazującymi, że chronologia nowobabilońska jest zbyt krótka i należy ją poszerzyć. One potwierdzają rozszerzenie o 20 lat, co pokazuje VAT 4956.1

W 2008 roku skontaktował się ze mną członek Działu Redakcyjnego z Brooklynu w sprawie chronologii neobabilońskiej. Odbyliśmy kilka długich rozmów telefonicznych i wymieniliśmy się kilkoma e-mailami. Zlecono mu napisanie dwóch artykułów o chronologii nowobabilońskiej i poprosił mnie o pomoc.2 Brat powiedział mi, że reakcja członków Ciała Kierowniczego na szkice artykułów była bardzo dobra. Ale jeden członek zaznaczył, że artykuły są zbyt trudne do zrozumienia i że pewne fragmenty muszą zostać

uproszczone. Tak zrobiono, więc niektóre mocne dowody na korzyść roku 607 nie zostały uwzględnione.

Aby mieć solidną podstawę dla chronologii nowobabilońskiej, na moją prośbę dwóch biegłych w dziedzinie astronomii braci z USA zweryfikowało pozycje na tabliczce VAT 4956. Bazując na moim tłumaczeniu tabliczki obliczyli wszystkie pozycje księżyca w oparciu o wspomniane na tabliczce parametry (odległość między księżycem a pewnym ciałem niebieskim o określonej godzinie i określonym dniu). Wszystkie ich 14 pozycji było dokładnie takich samych jak moje, z kilkuminutową różnicą w niektórych pozycjach. Oznacza to, że dzisiaj Towarzystwo Strażnica ma konkretne dowody astronomiczne na to, że rok 607 p.n.e. jest rokiem, w którym zburzono Jerozolimę.

Istnieje też inna linia dowodowa, mianowicie istnieje zarówno językowa, jak i faktyczna paralela między wyrażeniem „wyznaczone czasy narodów” z Łk 21:24 a ‘siedmioma czasami’ z Dan 4:16. Aby dostrzec tę paralelę, trzeba jednak znać grekę, znać przekład Księgi Daniela jaki podaje Septuaginta i Teodocjon, a także hebrajski i aramejski. Franz nie mógł dostrzec tej paraleli, bo nie znał oryginalnych języków biblijnych, podobnie jak Jonsson, do którego odwołuje się Franz. Szczegółowe omówienie tej paraleli znajduje się w mojej książce Moja umiłowana religia a Ciało Kierownicze (Rozdział 1).

Moim zdaniem istnieją mocne dowody na to, że rok 1914 wyznacza koniec ‘wyznaczonych czasów narodów’ i początek panowania Jezusa jako króla. Ponieważ jednak podstawą roku 1914 są różne proroctwa — a one są takim materiałem biblijnym, w którym mamy napisaną tylko połowę, a drugą połowę musimy znaleźć sami (tj. jej zastosowanie i spełnienie) — to zawsze musimy być otwarci na możliwość, że to, co naszym zdaniem odkryliśmy, może okazać się błędne. Ale na chwilę obecną nie widzę powodu, dla którego kalkulacja chronologiczna dotycząca 2520 lat — od 607 p.n.e. do 1914 — miałaby być kwestionowana.

Rok 1975

W 1966 roku uczestniczyłem w kursie dla sług obwodów i okręgów (nadzorców), kiedy do Norwegii dotarł pierwszy egzemplarz książki Życie wieczne w wolności synów Bożych. Komentarze dotyczące 1975 roku wywarły na mnie silne wrażenie. Czy to możliwe, że w tym roku zacznie się 1000-letnie panowanie Jezusa? Uczestnicy kursu rozmawiali o roku 1975 i pamiętam jak sługa oddziału powiedział, że nigdy nie wolno nam mówić, że w tym roku nadejdzie Armagedon i że rozpocznie się 1000-letnie panowanie, bo tego nie

można wiedzieć. Ale moim zdaniem było prawdopodobne, że tak się stanie.

Po kursie udałem się do północnej części Norwegii by usługiwać w roli sługi obwodu w obwodzie nr 9 (obwód znajdujący się najdalej na północ po obwodzie nr 10). Wczesną zimą odwiedziłem grupę zainteresowanych na wsi położonej na płd. od miasta Bodø. W drodze powrotnej do Bodø otrzymałem pocztę, w tym najnowszy numer Strażnicy. Pamiętam, że stałem na nabrzeżu w Beiarn i czekałem na prom do Bodø. Padał śnieg, a ja czytałem czasopismo pod latarnią. Jeden artykuł w tym czasopiśmie wywarł na mnie ogromne wrażenie i ukształtował mój pogląd na rok 1975. Były to uwagi poczynione przez Freda

Według chronologii biblijnej Adam został stworzony w 4026 roku p.n.e. Ale 6 dzień stwarzania nie zakończył się wraz ze stworzeniem Adama, lecz z chwilą stworzenia Ewy. Tak więc kwestią, którą rozważaliśmy od 1966 roku, było: Jak długo Adam był sam, zanim została stworzona Ewa? Jeśli ostatnie 1000 lat siódmego dnia Bożego stworzenia odpoczynku zbiega się z 1000-letnim panowaniem Jezusa Chrystusa, to czas, w którym Adam był sam, należy dodać do roku 1975, aby otrzymać datę początku 1000- letniego panowania. Ale nie wiadomo jak długi był to okres. Wiele artykułów w Strażnicy i Przebudźcie się!

zbyt mocno koncentrowało uwagę na 1975 roku, podczas gdy w kilku z nich wypowiedziano się na ten temat ostrożnie. Osobiście byłem żywo zainteresowany tym, czy początek 6-ego tysiąclecia od stworzenia Adama zbiegnie się z 1000-letnim panowaniem Jezusa Chrystusa. Ale ze względu na słowa Franza, które padły na kongresie w Baltimore, nie składałbym żadnych twardych oświadczeń.3

A jak obecnie powinniśmy patrzeć na rok 1975? Członkowie CK i większość Świadków nie kładzie na ten rok żadnego akcentu. Ale ja nie podzielam takiego podejścia. Rok 1975 jest rokiem szczególnym, ponieważ wyznacza upływ 6000 lat od stworzenia Adama i jest to ostatni rok, na który wskazuje chronologia biblijna. Jak czytamy w Mateusza 12:8, Jezus oświadczył, że jest „Panem sabatu”. Nie był Panem żydowskiego sabatu, więc jego słowa muszą wskazywać na większy sabat. Co więcej, żydowskie sabaty były cieniem czegoś większego, co miało zostać wypełnione przez Jezusa Chrystusa (Kolosan 2:16). Tak więc w pełni popieram pogląd przedstawiony w książce Życie wieczne w wolności synów Bożych, że 50-ty rok w cyklu żydowskim – rok jubileuszowy – stanowi zapowiedź 1000-letniego panowania Jezusa Chrystusa, mimo że ta idea jest odrzucona przez obecne CK.4

PODSTAWA ORGANIZACJI CHRZEŚCIJAŃSKIEJ

Franz często odwołuje się do wersetów biblijnych, a jego argument głosi: „Niech Biblia mówi sama za siebie”. Jak wykazałem powyżej, nie kieruje się on własną dewizą w przypadku Dz 15:28,29 i w temacie prohibicji dotyczącej krwi. Wbrew kontekstowi, który nie podaje żadnych doprecyzowań, twierdzi, że słowa o „powstrzymywaniu się od krwi” są „zaleceniem”, a nie prawem i że zostały ogłoszone w szczególnej sytuacji. Zamiast pozwolić Biblii mówić samej za siebie, unieważnia to, co ona mówi o krwi.

W swych dwóch książkach Franz kilka razy mówi o tym, jak ważne jest posiadanie zrównoważonych poglądów, jak choćby w Chrześcijańskiej wolności, na stronach 643, 644:

Równowaga oznacza psychiczne i emocjonalne ustatkowanie, spokój, zdolność opierania się presji tak, aby unikać skrajności w myśleniu oraz postępowaniu. (…) Równowaga oznacza, że we wszystkich aspektach życia wybieramy taki kierunek działania, który unika obu skrajności, polega na wyczuwaniu, kiedy ktoś przekracza

niewidzialną linię podziału w obu kierunkach.

Franz ma rację pisząc, że chrześcijaństwo nie jest „definiowane przez wyznania wiary czy zbiory praw” i że naszym codziennym życiem ‘pokazujemy, czy jesteśmy jego [Jezusa] naśladowcami, czy nie’. Ale myli się pisząc, że chrześcijaństwo nie jest „ukierunkowanym na system lub zorientowanym na budynek” sposobem

życia. W 1 Tymoteusza 3:14,15 Paweł napisał:

A zatem rada brzmi: wybierz religię, którą ci się podoba; we wszystkich są błędy. Trudno pojąć, jak Franz może czytać Pismo Święte i nie dostrzegać, że zbory chrześcijan w I wieku n.e. były organizacją wyznającą tę samą wiarę i kierowaną duchem Bożym. Jedyna odpowiedź, jaka przychodzi mi do głowy, jest następująca: Franz czuł się tak dotknięty sposobem, w jaki był traktowany przez ŚJ, że rozwinął w sobie skrajną niechęć do tej organizacji, co doprowadziło go do jego skrajnych poglądów.

Zgadzam się z Franzem, że przywódcy organizacji nie mają prawa podejmować decyzji w sprawach wiary, które byłyby obligatoryjne dla innych. Jednak kiedy Franz był częścią organizacji, wciąż była ona teokratyczna, a nie autokratyczna. Jednak dzisiaj organizacja jest autokratyczna, gdzie 8 mężczyzn na szczycie stanowi organ mający pełną władzę. Ale to nie jest chrześcijańskie i narusza kilka zasad podanych w Biblii. Niemniej jednak, zamiast przyjąć skrajne stanowisko przeciwko tej organizacji, ja tylko przeciwstawiam się jej określonym aspektom, które są biblijnie błędne, natomiast nadal mam wielki sentyment do wszystkich dobrych aspektów, które stanowią większość.

Nie mam żadnych wątpliwości, że ŚJ są jedyną organizacją religijną, której podstawowe doktryny opierają się całkowicie na Biblii. Na przykład książka Upewniajcie się o wszystkim, trzymajcie się tego, co szlachetne

zawiera 123 podstawowe tematy biblijne. Niczego podobnego nie znajdziemy w żadnej innej religii. Złą stroną tej religii jest rygor wykluczania ze społeczności. W opracowaniu „Karcenie Jehowy — prawdziwy rygor wykluczania”, w zakładce zatytułowanej „Wykluczenie ze społeczności”, szczegółowo pokazuję, jak cały system stoi w sprzeczności z tym, co Biblia mówi o wykluczaniu. Zamiast z tego powodu odrzucić w zupełności wiarę ŚJ, argumentuję, że obecny rygor musi być odrzucony i ustanowiony rygor biblijny. W mojej ocenie efekt byłby taki, że skala wykluczenia uległaby redukcji o 90% lub więcej.

Inną autokratyczną stroną ŚJ, którą powinna być odrzucona, jest książka Aid to Answering Branch Office Correspondence (Pomoc w odpowiadaniu na korespondencję z Biurem Oddziału). Franz pokazuje, że ta książka liczy 114 stron i zawiera decyzje podjęte przez CK, które mają wpływ na życie poszczególnych Świadków.5 To jest książka ala-Talmud. Tematy w tej książce są ważne, bo w życiu poszczególnych Świadków pojawia się wiele sytuacji, w których nasuwają się pytania i wielu Świadków zadawało pytania, które dotyczyły tych różnych tematów. Proponuję zachować większość tematów, ale odrzucić wszystkie decyzje podjęte przez CK w związku z każdym z tych tematów. Uzasadniam to tym, że CK nie ma prawa podejmować decyzji, które mają wpływ na życie poszczególnych Świadków. Ale co powinno zawierać każde hasło?

Bardzo dobry przykład ma związek z frakcjami krwi. Przyjęcie krwi do własnego organizmu jest zabronione, ale pytanie brzmi: Czy małe frakcje krwi, takie jak albuminy i czynniki krzepnięcia, są krwią w biblijnym znaczeniu tego słowa? Z tego powodu CK omówiło naturę tych małych frakcji. Na podstawie tych informacji Świadkowie są proszeni o przemyślenie, czy ich sumienie pozwala im na przyjęcie określonej frakcji do swego organizmu. Jeśli Świadek zapyta starszego o wyjaśnienie określonej kwestii, starszy jest pouczony, aby nie zadawał pytań naprowadzających ani w żaden inny sposób nie wpływał na jego decyzję. Byłby to bardzo dobry wzór dla wspomnianej powyżej książki. Zamiast ustanawiać prawa, CK mogłoby przedstawić różne zasady związane z każdym hasłem, a Biuro Oddziału mogłoby przekazywać te zasady Świadkowi zadającemu konkretne pytanie, bez jakiejkolwiek próby wpływania na jego decyzję.

Istnieje też inny sposób udzielania odpowiedzi. Z listy Franza wynika, że tematowi „Zatrudnienie” poświęcono 12 stron, a także szczegółowo omówiono w niej prawidłowe i niewłaściwe rodzaje zatrudnienia. W Chrześcijańskiej wolności (s. 254) czytamy:

Strażnica z 1 lutego 1954 roku, s. 94 (wyd. angielskie) kieruje się tym samym tokiem rozumowania w

kwestii hazardu:

9 Tak więc istnieje wiele czynów i praktyk wyraźnie aprobowanych lub potępionych w Biblii. Wiele innych wyraźnie harmonizuje z zawartymi w niej zasadami lub je łamie. Jednak, szczególnie we współczesnym, złożonym społeczeństwie, które rozwinęło się w wielu rejonach świata, istnieją sytuacje i okoliczności, gdzie trzeba podjąć osobistą decyzję opartą na własnym sumieniu. Mnóstwo spraw w życiu jest kwestią do jakiego stopnia się posuwamy. Różnica między delikatnym poklepaniem a okrutnym ciosem jest kwestią siły. Różnica między zwykłym okazywaniem szacunku —na przykład władcy lub godłu pańswtowemu — a kultyczną czcią jest również kwestią stopnia. Tam, gdzie w grę wchodzą skrajności, nie rodzą się pytania. Pojawiają się one, gdy sprawa wchodzi w obszar, który można by nazwać „szarą strefą”, zbliżając się do granicy między tym, co jest wyraźnie dobre, a tym, co wyraźnie złe. Im bliżej takiej „sytuacji granicznej” jest dana sprawa, tym większą rolę w podejęciu decyzji musi odegrać sumienie jednostki. Co należy zrobić w takich sytuacjach?

10 Jehowa Bóg oczekuje od nas, że będziemy korzystać ze zdolności myślenia, własnej wiedzy, zrozumienia i osądu i że będziemy postępować zgodnie z własną wiarą. W takich sprawach Bóg nie oczekuje od nas kierowania się sumieniem innego człowieka. Każdy z nas musi podejmować własne decyzję zgodne z sumieniem — sumieniem ukształtowanym na Słowie Bożym. Musimy też ponosić konsekwencje swoich decyzji, zamiastoczekiwać, że ktoś inny podejmie je za nas i poniesie odpowiedzialność.

11 W tego typu sprawach błędem byłoby więc próbować uzyskać od innych osób – od grona starszych lub ciała kierowniczego zboru chrześcijańskiego – jakiejś zasady lub przepisu, który ‘wyznaczyłby granicę’ w danej sprawie. Tam, gdzie Słowo Boże nie ‘wyznacza granicy’, nikt nie ma prawa dodawać jej do tego Słowa. Bóg w swej mądrości pozwala nam pokazać jacy jesteśmy w „skrytości serca” i mogą to ujawnić decyzje podejmowane w sprawach natury osobistej. To prawda, że czasami możemy błądzić nie mając złych pobudek, a Bóg, który czyta w naszych sercach, wie o tym.

KSIĄŻKA W POSZUKIWANIU CHRZEŚCIJAŃSKIEJ WOLNOŚCI — ZMASOWANY ATAK NA ŚWIADKÓW JEHOWY

Pierwsza książka Franza, Kryzys sumienia, jest stosunkowo wyważona. Mówi o tym, czego doświadczył wśród ŚJ od początku pełnienia funkcji sługi pełnoczasowego w 1942 roku do opuszczenia Biura Głównego w 1980 roku, o jego pracy w charakterze misjonarza i nadzorcy oddziału w Portoryko i Dominikanie i 9- letnim okresie, kiedy to był członkiem Ciała Kierowniczego. Franz robił notatki z tego, co się działo i zasadniczo przekazane informacje wydają się wiarogodne. Jego relacja rozciąga się na wieloletni okres dlatego musi być selektywna. Ale wydaje mi się, że jego relację cechuje również pewna tendencyjność (stronniczość). Na przykład jego opis N. H. Knorra, prezesa Towarzystwa Strażnica, jest znacznie bardziej negatywny niż opis Knorra autorstwa A. H. Macmillana i innych osób, które z nim współpracowały.

Jego druga książka W poszukiwaniu chrześcijańskiej wolności ma inną jakość niż pierwsza. W tej książce odrzuca wszelkie hamulce i dokonuje zmasowanego ataku na wszystko, za czym opowiadają się ŚJ. Zawiera niewiele lub nic konstruktywnego; wszystko jest negatywne i destrukcyjne! W swej pierwszej książce wcielił się w rolę dziennikarza relacjonującego wydarzenia. W drugiej książce wcielił się w rolę uczonego, którytwierdzi, że podstawowe doktryny i procedury ŚJ są błędne i nie mają podstaw biblijnych. Zawsze staram

się omawiać kwestie, a nie osoby. Ale w tej sytuacji muszę przyznać, że Franz nie ma kwalifikacji do podjęcia roli uczonego. Po pierwsze, ponieważ nie zna oryginalnych języków Biblii, a po drugie, jego sposób prowadzenia badań jest raczej powierzchowny i rzadko sięga on do sedna sprawy.

Zacznę ten rozdział jeszcze raz przywołując słowa Franza z książki Kryzys sumienia, s. 273, 274:

Jak już wykazałem na przykładzie poglądu Franza w sprawie zakazu dotyczącego krwi (Dzieje 15:27, 28), nie ‘pozwala on Biblii mówić samej za siebie’, jak twierdzi. Zaprzecza temu, że te słowa natchnione przez ducha świętego stanowią prawo dla chrześcijan. Oznacza to, że odrzuca on ten fragment Pisma Świętego. Jeśli chodzi o jego argumenty przeciwko ŚJ przedstawione w różnych rozdziałach jego drugiej książki, to jak na ironię te argumenty są przepuszczane przez „omylne ludzkie pośrednictwo” – jego osobistą nową religię, w której panuje totalna wolność i brak praw.

Zgadzam się z Franzem, że praktykowany przez ŚJ rygor wykluczania ze społeczności jest całkowicie zepsuty, a prawie wszystkie procedury wprowadzone przez CK naruszają różne zasady biblijne. Zgadzam się też z tym, że sposób, w jaki funkcjonuje CK stanowi pogwałcenie zasad biblijnych. Zgadzam się również z tym, że w 2007 roku, kiedy opublikowano W poszykiwaniu chrześcijańskiej wolności, CK stało się autokratyczne i sprawuje władzę dyktatorską. Ale tak nie było w maju 1980 roku, kiedy Franz zrezygnował z członkostwa w CK.

W mojej książce Moja umiłowana religia a Ciało Kierownicze (s. 135, 136) pokazuję, że w 1971 roku, na rok

przed wprowadzeniem gron starszych, słudzy obwodów (nadzorcy) utracili całą swoją władzę nad zborami. Podaję kilka przykładów ilustrujących, że grona starszych w zborach w dużej mierze były niezależne od CK. Ale po 1976 roku zaczęto przenosić władzę z grona starszych do CK. Pierwszy krok polegał na przekazaniu nadzorcom obwodów pewnej miary władzy nad gronami starszych. Mimo to grona starszych były niezależne w stosunku do nadzorcy obwodu. Tak było również w 1980 roku, kiedy Franz opuścił CK. Oznacza to, że chociaż CK podjęło pewne błędne decyzje, które źle się odbiły na poszczególnych Świadkach, to w 1980 roku organizacja nadal była teokratyczna, a nie autokratyczna.

Oprócz mojej zgody z niektórymi punktami krytyki Franza, jak wspomniałem powyżej, mogę powiedzieć, że większość jego podstawowych wniosków we wszystkich rozdziałach jego drugiej książki nie jest oparta na solidnych podstawach biblijnych lub solidnych podstawach naukowych. Jego argumenty są kanalizowaniem nowej religii, którą stworzył. Nie widzę żadnego sensu komentowania wszystkich jego błędnych argumentów, jednego po drugim. Omówię jednak trzy tematy: (1) twierdzenie, że starsi nie mają czasu, aby funkcjonować jako pasterze, (2) twierdzenie, że organizacja uniemożliwia poszczególnym

Jest to chyba najgorsze ze wszystkich nieprawdziwych wypowiedzi Franza. Po prostu nie mogę zrozumieć, jak osoba mająca doświadczenie misjonarza, nadzorcy oddziału i członka CK może wygłosić taką konstatację. W 1965 roku zacząłem pracować jako sługa obwodu i trzy razy w roku odwiedzałem wszystkie zbory w moim obwodzie. Kiedy spotykałem się ze sługami (dzisiaj: starszymi i sługami pomocniczymi) podkreślano wagę pracy pasterskiej. W 1974 i 1975 roku prowadziłem 30 dwutygodniowych kursów dla starszych i na nich znowu położono akcent na pracę pasterską. Ponieważ w tym czasie Franz był członkiem CK, musiał czytać program tego kursu i musiał widzieć, że kładziony jest w nim nacisk na pracę pasterską. To obala podstawę dla jego wyżej przytoczonych twierdzeń.

W tamtym okresie istniało tylko około 11 podstaw do wykluczenia ze społeczności i bardzo rzadko powoływano komitety sądownicze. Twierdzenie, że „pasterze nieustannie wywierają nacisk na swe owce” i że poświęca się „bardzo, bardzo mało czasu na pomoc zmęczonym, chorym, zranionym, zbłąkanym i zagubionym”, jest niezmiernie dalekie od prawdy. Na przykład w 1990 roku powołano Komitety Łączności ze Szpitalami (KŁS), które miały pomagać chorym Świadkom w otrzymaniu jak najlepszego leczenia bez użycia krwi. Byłem członkiem KŁS w Oslo przez 30 lat.

W jednym konkretnym przypadku otrzymałem telefon z informacją o nagłej potrzebie. Przerwałem pracę i pojechałem do domu. Powiadomiłem o tym moją żonę, a ona przygotowała mi czyste ubranie i kanapkę, którą mogłem zjeść w drodze do szpitala. Czasami telefon dzwonił w środku nocy i musiałem czym prędzej udać się do szpitala. Wchodząc do sali, na twarzy chorego brata zauważałem uśmiech i wyobraziłem sobie, że myśli: „Organizacja Jehowy wysłała brata, aby mi pomógł”. To wynagradzało mój trud. Sługa pełnoczasowy poświęcał na dzieło głoszenia 80 godzin miesięcznie, a ja będąc członkiem KŁS w ciągu pierwszego roku pracy poświęciłem więcej godzin na pomoc chorym Świadkom niż głoszący pionier. Pozostali członkowie KŁS również dużo czasu poświęcali chorym Świadkom. Wspomnę jeszcze o tym, że istniał też komitet braci, do których obowiązków należało odwiedzanie chorych Świadków w różnych szpitalach. Oba te komitety istnieją do dziś.

Ze względu na moją bliską znajomość zborów w Norwegii, mogę powiedzieć coś zupełnie przeciwnego do tego, co mówi Franz. W zborach panuje dobry duch chrześcijański. Członkowie okazują sobie wzajemną miłość, pracują razem w chrześcijańskiej służbie, spotykają się prywatnie w swoich domach, a jeśli ktoś ma

problem, inni członkowie zboru szybko przychodzą mu z pomocą. Starsi na ogół są przystępni, regularnie odwiedzają członków zboru w ich domach i w razie potrzeby są gotowi do pomocy.

Kilka lat temu prowadziłem studium biblijne z zainteresowanym mężczyzną. Pewnego razu zapytał mnie: „Jaki jest najlepszy dowód, że w zborach ŚJ działa duch święty?” Po chwili namysłu odpowiedziałem: „To, że tak wielu niedoskonałych ludzi może razem współpracować w pokoju i jedności przy tak niewielu problemach dowodzi, że duch święty wpływa na zbory”. Moje doświadczenie odnosi się do Norwegii. Ale na podstawie moich kontaktów z osobami w innych krajach jestem przekonany, że sytuacja w nich jest taka sama. Oczywiście są zbory borykające się z problemami, zarówno w Norwegii, jak i za granicą, i czasami starsi podejmują niewyważone decyzje mające negatywny wpływ na innych. Ale zbory z problemami stanowią nieduży odsetek w porównaniu ze wszystkimi zborami, które cechuje wysoki poziom duchowy.

Bo „gdzie Duch Pański, tam jest wolność”. Czy klimat wolności chrześcijańskiej kwitnie w organizacji Świadków Jehowy, sprzyjając w swobodnym wyrażaniu miłości i wiary wypływającej z wewnętrznej motywacji, a nie z zewnętrznej presji? Uważam, że dowody wskazują, że tak nie jest. Lata spędzone w Ciele Kierowniczym tej organizacji przekonują mnie, że tak nie jest.

Uważam matomiast, że do pewnego stopnia wszyscy są pod jej wpływem [presją organizacyjną] i w efekcie ponoszą nieuchronną szkodę. Nie kształtuje się postawy opartej na prawdzie — prawdzie, która czyni wolnym — ale na wypaczaniu prawdy. To wypacza ich pojęcie o tym, co naprawdę oznacza bycie naśladowcą Syna Bożego. Utrudnia im to przejawianie jego przymiotów w całej pełni. Ogranicza się do wykonywaniawielu aktów miłości i wiary, które ich serca będą skłaniać i zobowiązywać do podejmowania innych działań, dla których nie widzą przekonującego uzasadnienia biblijnego. Tak czy inaczej, w większej lub mniejszej mierze składana jest w ofierze wolność. Zaciemniana lub zapomniana jest prawda, że „kiedy Chrystus nas

uwolnił, chciał, abyśmy pozostali wolni”.

Zacytowane wyżej słowa Franza zawierają zarzut: poszczególni Świadkowie budują swe życie na micie, co on sam swego czasu stwierdził. Budują swe życie na wypaczaniu prawdy, a to uniemożliwia im zrozumienie na czym polega bycie prawdziwymi naśladowcami Syna Bożego. Jego zdaniem Świadkowie nie są w stanie swobodnie wyrażać miłości i wiary z wewnętrznej potrzeby. Myślę, że osoby nie żywiące żadnych negatywnych uczuć wobec ŚJ, czytając takie słowa rozumieją, że to, co pisze Franz, nie jest prawdą. Kiedy Franz to napisał, na świecie było 5 milionów Świadków. Niemożliwe jest dokonanie dokładnej ogólnej charakterystyki wiary i miłości obejmującej każdego poszczególnego ŚJ, a do tego tak skrajnie negatywnej. Słowa Franza mówią nam więcej o jego własnej wierze i miłości niż o wierze i miłości milionów tych Świadków.

Rozważając jego słowa w szerszym kontekście, możemy zapytać: „Dlaczego tak twierdzi? Na jakich przesłankach?” Jak już wspomniałem, cała książka W poszukiwaniu chrześcijańskiej wolności jest skrajnie negatywna i stanowi zmasowany atak na Świadków Jehowy. Przesłanie Franza wydaje się następujące: prawie wszystko, co wiąże się ze ŚJ, jest błędne i w tej książce nie mogę znaleźć żadnych pozytywnych rysów ŚJ. W powyższym cytacie znajdują się dwa wyrażenia, które rzucają światło na jego przesłanki, mianowicie „presja zewnętrzna” i „wypaczanie prawdy”.

Franz rozwinął nową religię opartą na dwóch głównych punktach: (1) Nie ma dwóch nadziei dla sług Bożych – niebiańskiej i ziemskiej, ale wszyscy słudzy Boży mają nadzieję niebiańską i (2) chrześcijanie mają całkowitą wolność bez organizacji i bez prawa. Kiedy Franz spogląda na doktryny i praktyki ŚJ z perspektywy swej nowej religii, widzi wypaczenie prawdy. Zdecydowanie nie zgadzam się z Franzem w zakresie doktryn i praktyk ŚJ. W Rozdziale 1 mojej książki Moja umiłowana religia a Ciało Kierownicze przeprowadziłem szczegółową ich analizę i pokazuję, że ŚJ są jedyną grupą religijną, której doktryny opierają się na Biblii. Obejmuje to doktrynę, że mała grupa sług Bożych będzie panować z JezusemChrystusem w niebie, podczas gdy miliardy ludzi będzie żyć wiecznie w ziemskim raju — doktryną, która ma ogromne umocowanie biblijne. Z mojej perspektywy, to Franz wypacza prawdę!

Kiedy Franz mówi o „presji zewnętrznej”, odwołuje się do dyktatorskiej pozycji członków CK i ich pozycji jako organu, który ustanowił wiele niebiblijnych praw, a które muszą przestrzegać poszczególni

Świadkowie. Według Franza pozycja CK uniemożliwia poszczególnym Świadkom spontaniczne wyrażanie wiary i miłości — ich życie jako sług Bożych jest wynikiem presji CK i starszych. W 1980 roku, kiedy Franz odszedł od ŚJ, organizacja była teokratyczna, a CK nie funkcjonowało jako dyktator. Jednak w 2007 roku, kiedy ukazała się książka Franza, organizacja rzeczywiście stała się autokratyczna, a obecnie członkowie CKmają wszelką władzę nad doktrynami, majątkiem i pieniędzmi i działają jako dyktatorzy. Podstawowy błąd Franza dotyczący jego twierdzenia o „zewnętrznej presji” polega na tym, że łączy on dyktatorską pozycję CK z osobistą wiarą i miłością każdego Świadka. Pokażę, dlaczego Franz błądzi pod tym względem i za punkt wyjścia przyjmę jego dewizę „Niech Biblia mówi sama za siebie”.

Co się dzieje, gdy ktoś zostaje Świadkiem? Spotyka głosiciela dobrej nowiny i zaczyna studiować Biblię. Kiedy Franz był Świadkiem, do takiego studium służyła książka Prawda, która prowadzi do życia wiecznego. I jest to książka, która naprawdę „pozwala Biblii mówić samej za siebie”. Oprócz uczenia podstawowych doktryn biblijnych, książka koncentruje się na modlitwie do Boga, budowaniu szczęśliwego życia rodzinnego oraz na tym, że prawdziwe wielbienie jest drogą życiową. W takim studium nie ma absolutnie

W życiu osoby studiującej Biblię zachodzą zmiany. Jest wolna od strachu przed przyszłością, w tym strachu przed śmiercią i poznaje nową nadzieję na przyszłość. Wywiera to bardzo silne wrażenie na takiej osobie. Docenia to, co Bóg zrobił i zrobi dla niego, a to skutkuje miłością do Boga. Docenia też rolę Jezusa Chrystusa i jego ofiarę okupu. Kiedy osoba studiująca Biblię chce pomagać innym dowiedzieć się tego, czego się nauczyła, dobrowolnie zostaje głosicielem dobrej nowiny o Królestwie.

Kiedy osoba studiująca Biblię przyjmuje chrzest i staje się częścią zboru, staje się zarazem częścią wspólnoty chrześcijańskiej, która funkcjonuje jak wielka rodzina. Współpracuje z innymi członkami

wspólnoty, głosi dobrą nowinę i nieustannie stara się upodabniać do Jezusa Chrystusa. Jak już wspomniałem, większość starszych jest przystępna i zachęca Świadków do życia zgodnego z Biblią.

Ale gdzie w tym wszystkim jest dyktatorskie Ciało Kierownicze? Jest to ważne pytanie, bo Franz nie rozumie ani nie rozróżnia, gdzie działa moc CK, a gdzie nie działa. Zgadzam się z Franzem, że CK w 2007 roku, kiedy ukazała się jego druga książka, sprawowało władzę dyktatorską, a ich stanowisko i działania naruszały kilka zasad biblijnych. Trzeba jednak zauważyć, że w procesie studiowania Biblii, kiedy ktoś poznaje podstawowe prawdy biblijne, moc CK nie działa w jego życiu. W tym etapowym procesie osoba studiująca Biblię swobodnie i dobrowolnie rozwija wiarę i miłość z własnej wewnętrznej motywacji.

Kiedy osoba studiująca Biblię zostaje ochrzczona, staje się częścią zboru, czyli wspólnoty chrześcijańskiej. Jest nauczana, że 8 członków CK jest „niewolnikiem wiernym i roztropnym” i że to, co robią i mówią, pochodzi od Boga i musi być przyjęte jako prawda. Oznacza to, że niewielka grupa ludzi znajduje się na równi z Biblią, co jest wyraźnym pogwałceniem kilku zasad biblijnych. Jest jednak pewna prawda w tym poglądzie, mianowicie, aby zrozumieć Biblię, jesteśmy zależni od innych ludzkich nauczycieli. I w przeciwieństwie do Franza twierdzę, że prawdy biblijne można poznać tylko z pomocą kaznodziejów związanych z Towarzystwem Strażnica. Tak więc właściwy pogląd na literaturę Towarzystwa Strażnica jest taki, że publikowane artykuły są najlepszymi, jakie nauczyciele organizacji mogą na ten moment zaprezentować. Świadkowie powinni więc postępować jak Berejczycy, którzy „przyjęli słowo z największą gotowością umysłu, każdego dnia starannie badając Pisma, czy tak się rzeczy mają” (Dzieje 17:11).

Kiedy 60 lat temu zostałem Świadkiem, zachęcano mnie i innych Świadków do naśladowania przykładu Berejczyków pod względem dogłębnego studiowania Biblii. Literatura Strażnicy uczyła nas również, jak możemy przeprowadzić takie głębokie studium. Obecne CK nie podkreśla już znaczenia osobistego studium Biblii, zamiast tego „rozmyślanie” stało się nową mantrą. Uniemożliwia to niektórym Świadkom poszerzanie swej wiedzy o Biblii, co można uznać za rodzaj negatywnej, biernej presji.

W życiu zborów dyktatorska władza CK jest widoczna na kilku płaszczyznach. Jak pokazuję w książce Moja umiłowana religia a Ciało Kierownicze (s. 134-137), Badacze Pisma Świętego i ŚJ nigdy nie zabiegali o pieniądze. Ale to się zmieniło w XXI wieku, kiedy członkowie zboru są proszeni o comiesięczne wpłacanie pewnej sumy pieniędzy. Każdy świadek może podać wybraną przez siebie ilość pieniędzy, ale ten nowy

system stanowi swoistą presję, by dać pieniądze. To koliduje z zasadami biblijnymi.

Są też inne dziedziny, w których członek zboru może odczuć dyktatorską władzę CK. Jeśli pojawi się problem, o którym mowa w książce Pomoc w odpowiadaniu na korespondencję w Biurze Oddziału, Dział Służby w Biurze Oddziału będzie wymagał zastosowania się do decyzji CK. Jeśli nie, Świadek może zostać wykluczony ze społeczności. CK podjęło też decyzje dotyczące spraw, które nie są oparte na Biblii, takich jak wyższe wykształcenie. W wielu zborach starsi wywierają silną presję na młodych ludzi i ich rodziców, aby uniemożliwili im zdobycie wyższego wykształcenia.

Natomiast dziedzina, w której szczególnie odczuwana jest negatywna władza CK, ma związek z dzisiejszymi 37 powodami wykluczenia ze społeczności, które ono wymyśliło i wprowadziło. Cały rygor wykluczania ze społeczności jest zepsuty, a życie dziesiątek tysięcy Świadków zostało zrujnowane z powodu stosowania tych niebiblijnych procedur. A poszczególni Świadkowie nie mogą nawet kwestionować tych procedur.

W rzeczywistości jest wręcz przeciwnie: większość Świadków rozumie co to znaczy być naśladowcami Jezusa Chrystusa. A ich miłość do Boga, jego Syna i bliźnich skłania ich do ciągłego okazywania wielu aktów miłości i wiary, zgodnie z wolą Bożą zapisaną w Biblii.

(3) Atak Franza na imię Boże

Okoliczność, że Franz zaatakował też sposób, w jaki Świadkowie posługują się imieniem Jehowa, jest dla mnie czymś bardzo zaskakującym. Jest to zaskakujące, bo znaczenie imienia Jehowy jest tak wyraźnie widoczne zarówno w Pismach Hebrajskich, jak i Chrześcijańskich Pismach Greckich. Argumenty Franza pokazują, że bardzo daleko mu do bycia biblistą i zdradzają jego brak wiedzy dotyczącej imienia Bożego, którego uświęcenie jest centralnym tematem samej Biblii. Franz w książce Chrześcijańska wolność (s. 491) stawia następujące pytanie:

też około 10 innych wyrazów i nigdy nie słyszałem, aby jakikolwiek uczony twierdził, że którykolwiek z tych skrótów występował w autografach.

Tam, gdzie zakłada się, że występowało imię Boże, mamy skrót (z kreską nad tymi literami). Niektórzy twierdzą, że stanowi skrót słowa kyrios („pan”) i że obecność tego skrótu wskazuje, że w autografach nie występował Tetragram jhwh. Ten argument brzmi logicznie, ale istnieją pewne dane zdecydowanie przeczące takiemu wnioskowi. Skrót również występuje w rękopisach greckiej LXX z pierwszych trzech wieków n.e. W nielicznych fragmentach LXX, które zachowały się z okresu p.n.e. i jednym z 50 r. n.e., imię Boże jest zapisane starohebrajskimi literami lub aramejskimi jhwh, bądź greckimi literami iao, a nigdy jako kyrios. Zatem te dane pokazują, że dopiero po 50 roku n.e., a przed końcem I wieku n.e., kiedy to zaczyna się pojawiać w greckich mss skrót , rozpoczął się proces usuwania imienia Bożego z mss LXX i zastępowania go skrótem . Ponieważ najstarsze mss Chrześcijańskich Pism Greckich zawierają skrót w miejsce imienia Bożego, jest to dobre świadectwo przemawiające za tym, że imię Boże zostało usunięte również z Chrześcijańskich Pism Greckich i zastąpione skrótem — w tandemie z trendem związanym z kopiami greckiego przekładu LXX. A zatem brak imienia Bożego w 5000 greckich mss w rzeczywistości nie dowodzi, że w autografach Chrześcijańskich Pism Greckich nie występowało imię Boże. Zatem tłumacze PNŚ mieli dobre świadectwo ze strony manuskryptów, a tym samym mieli solidną podstawę do użycia imienia „Jehowa” w zakresie Chrześcijańskich Pismach Greckich.

Franz sięga do kilku spekulacyjnych argumentów na poparcie swego poglądu, że chrześcijanie nie powinni używać imienia „Jehowa”. Omówię jeden, który wydaje się mieć podstawę w tekście biblijnym. W książce Chrześcijańska wolność (s. 515) czytamy: